‏زحمت می، رحمت می ؟

 

 

محمد على اشمەلى

 

جناب حق بویورویور:

 

‒ ‏طە...

‒ بز، ‏قرآنی ‏سڭا،

• مشقت / گوچلك / صیقنتی ‏و ‏زحمت چكەسڭ ‏دیە دگل،

• آنجق ‏اللّٰهدن قورقانلرە بر ‏أوگوت / خاطرلاتمە اولسون ‏دیە (رحمت اولارق) ایندیردك. (طه، ۱-۳)

 

‏دیمك ‏كە؛

 

قرآن ‏كریم، باغرندە ‏اللّٰه قورقوسی بولونمایانلرە بر مشقت ‏سببی. ‏فقط باغرندە ‏اللّٰه قورقوسی اولانلر ‏ایچون ‏ایسە بر رحمت ‏وسیلەسی.

 

‏دیمك ‏كە؛

غافللرە باقوب دە ‏قرآنی مشقت دگل، آنجق ‏اللّٰه قورقوسی ‏ایلە یوغرولانلرلە برابر رحمت چرچوەسندە ادراك ‏ایتمك ‏و ‏أویلە ‏یاشامق گرك.

 

چونكە بو ‏یاشاییش؛

انسانی ‏اللّٰهڭ رضاسنە گوتورییور. ‏أوبور ‏تورلی ‏حیات ‏ایسە، نفسڭ ‏و ‏شیطانڭ رضاسی اوغرینە انسانی ‏پریشان ایدییور.

 

أویلەیسە؛

‏الهی اكراملرڭ جوشدیغی قرآن ‏اقلیمندە انسان، ‏كندیسنە ‏شویلە ‏سسلنملی:

 

‒ای گوڭل!

 

قرآن ‏ایلە علاقەلی ادراك ‏و ‏غیرتلرە ‏اللّٰه قورقوسی ‏ایچندە ‏سادەجە رحمت ‏دیە باق. بویلە باقارسەڭ، ‏اللّٰه ‏سڭا رحمت ‏نصیب ‏ایدر. ‏شاید اونلرە مشقت ‏دیە باقارسەڭ، رحمتە اوزاق دوشرك گردابدن گردابە صاورولورسڭ.

 

دوشون؛

‏یوجە ‏اللّٰه، ‏نیچون قرآنه دە ‏پیغمبرە دە رحمت دیدی ؟ بو ‏یوزدن رحمتلرە مشقت گوزلگیلە باقمە!

 

آیریجە دقت أیلە ‏كە:

 

جناب حقڭ ‏یوجە كتابندە؛ «‏نە گوزل ‏قول!» ‏تعبیری ‏وار. ‏اللّٰه، بو ‏أوگگو ‏و ‏تقدیرە مخاطب اولان ‏پیغمبرینی آڭلاتارق مؤمنلرڭ دە بو مظهریتە نائل اولمەلرینی مراد ایدییور. بونڭ ‏ایچون دیللر دە، گوڭللر دە؛

 

''‒‏نە گوزل مولى!'' دیملی.

 

''‒‏نە گوزل ‏تقدیر ایتمش!'' دیمەلی.

 

''‒‏نە أيلەمشسە، ‏نە گوزل أيلەمش!'' دیملی.

 

''‒‏نە گوزل أمر ایتمش، ‏نە قدر ‏طوغری ‏نهی ایتمش!'' دیملی.

 

‏كیم بونلری دیەبیلیرسە، ‏زحمتلر اورتەسندە قالسە دە، بر ‏غنجە مثالی رحمتلە شادان اولور. لكن خام نفسلر، رحمتلر اورتەسندە شادان اولسە دخی ‏أوزرینە ‏زحمتلر ‏یاغمش ‏گبی ‏شكایت ‏و غفلت چولی ‏كسیلیرلر.

 

‏ای بشر! ‏سن، ‏صاییسز ‏لطفنە مظهر اولدیغڭ ‏یوجە ‏اللّٰهە؛

 

«‒‏نە گوزل مولا، ‏نە گوزل دوست، ‏نە گوزل ‏وكیل!» ‏دیەمزسەڭ، اونڭ ‏امر ‏و ‏یاساقلرینی بگنمەیوب دە ‏كندی غفلتینی بگنوب طورورسەڭ، عاقبت ‏یوجە ‏اللّٰه، ‏سڭا؛

 

«‒‏نە گوزل ‏قول!» ‏دیر می؟ دیمز.

 

اونوتما ‏كە؛

 

بر ‏قول، ‏كندیسنی ‏یوقدن ‏وار ایدن ‏و یاشاتان ‏اللّٰهڭ؛

 

• شاننە، قدرت ‏و عظمتنە،

 

• كتابنە ‏و اوندە بویوردقلرینە،

 

• رسولینە ‏و اونڭ ‏أورنك ‏حیاتنە،

 

«‒نە گوزل!» ‏حقیقتندن قوپارسە، عاقبت هر ‏تورلی گوزللكدن محروم اولور. آرتیق او ‏زواللی، ‏كندی باشنە بویروق بر ‏حیاتڭ محكومیتندە؛ «‏نە كوتو!» خسراننی ‏یاشار.

 

‏انسانلق ‏تاریخندە هر ‏شئ انسانە بونی آڭلاتمقدە. عبرتلر مشهری اولان اولومجول ‏خستەلقلر دە، اصلندە انسانە بونی آڭلاتمقدە:

 

قانسر ‏ویا قورونە میقروبنە ‏ینیك دوشن ‏حجرەلرە باقین. ‏هپسی باشنە بویروق حالە دوشدكلرندن ‏طولایی انسانی ‏نە حالە دوشورویور. او ‏حجرەلر، ‏وجود ‏سیستمندە قونترولدن چیقمش، ‏كندی ‏كیفنە ‏گورە ‏ایش گورن ‏حجرەلر اولارق ‏باشی بوزوق ‏وضعیتدە ‏سادەجە ‏ضرر ‏و ‏فلاكتە ‏سبب اولییورلر.

 

انسانڭ نفسی دە ‏طبقی بویلە.

 

اوندە دە قونترولسز، ‏حسابسز ‏و ‏كیفی بر ‏حیات ‏سوداسی، ‏نەلرە ‏یول آچییور ‏نەلرە. ‏نیجە عبرتلرە ‏رغمًا ‏شیطان، ‏دونە ‏دونە بو ‏تلقیندە بولونییور. ‏نەدن ؟ چونكە نفس، قونترولسز اولنجە، ‏قانسرلی ‏ویا قورونەلی ‏حجرە ‏گبی اولمقدە ‏و انسانڭ عقلنی دە، قلبینی دە، ‏ایماننی دە، اخلاصنی دە دويرمكدە. بو دە ‏نهایت انسانی ‏تمامیلە دويرمكدە.

 

معلوم؛

مادی قانسر ‏ویا قورونە انسانی مزارە گوتورییور. ‏فقط معنوی قانسر ‏ویا قورونە ‏ایسە، جهنمە ‏یووارلییور.

 

‏طولاییسیلە؛

حقدن قونترولسز ‏حالە گلمەیە ‏و باشنە بویروق اولمەیە چالیشمق، انسانی، تلافیسی ‏امكانسز بر ‏امراضە دوچار ‏ایتمكدەدر.

 

‏فرق ‏ایتمك ‏ایچون ‏تقوى ‏لازم.

 

‏یوقسە ‏نە آڭلاتیلسە بوش. ‏تجربە مطبخندە ‏یمكلر، آڭلاتمقلە ‏پیشمییور. ‏پیشمك، آتشە باغلی. ‏یعنی؛

بر انسانڭ، احسن ‏تقویم می، ‏اسفل ‏سافلین می اولدیغنی گوسترن آیینە، ‏الهی امتحانلرە مبنی. ‏صادردەكی ایمانلر ‏و ‏غیرتلر؛ ‏طولو می، بوش می ‏یوقسە بالون می ؟ ‏اللّٰه ‏تعالی امتحان ‏ایگنەسنی باتیرییور، ‏بویوك ادعالرڭ گرچك اثباتی بویلەجە اورتەیە چیقییور.

 

بو اعتبارلە؛

‏اساس ‏اگیتیم، ایماندن عرفانە قراقتر ‏و ‏شخصیتلری ‏شیشیرمك دگل، ‏پیشیرمكدن عبارتدر.

 

هركس، ‏وجداننە دیملی ‏كە؛

 

‏صاقین، ‏ایماننی بالونە دوندیرمە! بر ‏ایگنە اوجیلە پاتلار ‏گیدر. ‏صاقین اخلاقڭ بالون ‏گبی اولماسین. بر ‏دیكن دگسە، ‏گوملەییویرر. ‏صاقین آداملغڭ ‏و ‏شخصیتڭ بالون اولماسین، ‏اڭ ‏لازم آندە پورسور ‏گیدر. سندە ‏و هر شیئندە دائما ‏ابراهیملك، موسےلق، ‏محمدیلك اولسون ‏كە، آتشلر گل باغچەسنە، دڭزلر ‏یوللرە، چوللر ‏روضەیە دونوشسڭ. او ‏وقت؛ «‏نە گوزل ‏قول!» خطابنی ‏دویارسڭ.

 

او خطابە أرنلرە ‏نە موتلو!

 

بونڭ ‏ایچون هر نفس؛ «‏نە گوزل مولى!» دیەبیلنلرە ‏نە موتلو!

‏

یا رب،

‏نصیب ‏ایت!

آمین...